Mặt khác thông qua Ngân hàng Nhà nước để chính phủ thực hiện sức mua của đồng tiền trong nước (nội tệ) vì ở điều kiện của nền kinh tế thị trường, sức mua của đồng tiền chịu sự chi phối và tác động của nhiều yếu tố trong đó có ảnh hưởng của quan hệ cung cầu hàng-hóa. Khi cung lớn hơn cầu, giá cả hàng hóa bị suy giảm và ngược lại dẫn đến giá trị đồngtiền không ổn định. Sự mất ổn định của đồng tiền đều gây những bất lợi nhất định cho người sản xuất và cả người tiêu dùng. Vì lẽ đó, Nhà nước phải có biện pháp giữ ổn định đồng tiền đặc biệt trước những tác động của giá ngoại tế và vàng, ở nhiều quốc gia Ngân hàng Nhà nước luôn luôn có các biện pháp can thiệp vào thị trường vàng và ngoại tế để giữ ổn định sức mua của đồng tiền nội tế. Ví dụ sử dụng vàng và ngoại tệ dự trữ để can thiệp vào thị trường ngoại hối và thị trường vàng bạc nhằm bình ổn giá cả đã được áp dung ở các quốc gia có tỷ lệ lạm phát cao.
Trong việc điều tiết sản xuất kinh doanh, thiết lập cơ cấu liên kinh tế, chính phủ cũng thường thông qua Ngân hàng Nhà nước để phân phối tài nguyên quốc gia cho các ngành các lĩnh vực của nền kinh tế nhằm tạo ra sự cân đối. Bời vi hệ thống Ngân hàng có chức lâng cung ứng các nguồn tín dụng cho sự phát triển của các ngành nghệ. Chính phủ cũng thực hiện điều tiết sản xuất ở tầm vĩ mô bằng vai trò của hệ thống Ngân hàng và công cụtiềntệ như có thể tạo ra các điều kiện tín dụng thuận lợi cho cácngành nghề cần khuyến khích phát triển và hạn chế tín dụng đối với các ngành nghềkhông cần phát triển. Ví dụ tín dụng khuyến khích xuất khẩu hay tín dụng cho nông nghiệp ở hâu hết các quốc gia đều tạo thuận tiện và ưu đái về lãi suất là một minh chứng điển hình.
Mặc dù Ngân hàng Nhà nước là Ngân hàng của các Ngân hàng không trực tiếp cưng cấp tín dụng nhưng nó đề ra các chính sách, quy định về tín dụng và khung lãi suất để các Ngân hàng thương mại và các tổ chức tín dụng áp dụng cho các lĩnh vực và ngành nghề. Hơn thế nữa, chính phủ cũng sẽ thông qua vai trò và chức năng của Ngân hàng Nhà nước để kiểm soát khối lượng tín dụng của nền kinh tế cũng như hoạt động của các Ngân hàng thương mại và các tổ chức tín dụng Ngân hàng.
