Thực trạng cơ chế chi Ngân sách ở Việt Nam

         Do quá trình chuyển đổi cơ chế quản lý và việc hoan thiện các cơ chế chính sách còn chệm, thiếu đồng bộ, mang nặng tính chắp vá, vì vậy chính sách phân phối, quản lý chi tiêu tiền của NSNN cũng thiếu tính hệ thống,nhất quán và còn không công bằng giữa các đối tượng thực tế đã tạo ra nhiều sơ hở gây thất thoát tiền vốn Ngân sách rất lớn.
– Việc cấp phát vốn và quản lý chi NSNN không dựa vào định mức tiêu chuẩn (do các định mức tiêu chuẩn đã quá lạc hệu) cho từng đối tượng, gây khó khăn cho công tác quản lý và tạo điều kiện cho việc chi tiêu “tự do” vượt quá xa định mức tiêu chuẩn của Nhà nước.
– Chưa gắn trách nhiệm và quyền hạn của thủ trưởng đơn vị với việc quản lý vốn Ngân sách, thực chất lâu nay Nhà nước giao cho đơn vị một khoản tiền, dưới hình thức “khoán trắng” cho đơn vị, đơn vị tự lo sử dụng vốn và cũng do cơ quan tài chính không kiểm tra (kiểm tra không hết) việc chi tiêu dẫn đến kỷ cương kỷ
luật tài chính bị vi phạm nghiêm trọng tiền vốn của NSNN bị thất thoát nhiều.
– Do cơ chế phân cấp quản lý NSNN hiên hành nền hệ thống qúy NSNN bị cắt khúc quá nhiều tầng nấc, trung ương không điều khiển được, tạo nền những khó khăn căng thẳng giả tạo trong quản lý và điều hành Ngân sách, làm cho NSNN bị động và Nhà nước rất lúng khi phải sử lý mâu thuẫn giữa khả năng tài chính và nhu cầu chi tiêu.

cơ chế chi Ngân sách

        Thực trạng của cơ chế phân cấp quản lý ngân sách.
       Chế độ phân cấp quản lý Ngân sách với nước ta ra đời từ năm 1967, tới nay đã qua nhiều lần bổ xung, sửa đổi cho phù hợp với tình hình của từng giai đoạn lịch sử nhất- định, trong mỗi giai đoạn phát triển của nền kinh tế, xã hội chế độ phân cấp Ngân sách đã có sự điều chỉnh phù hợp nhưng chưa giải quyết triệt để những mâu thuẫn phát sinh trong quan hệ giữa Nhà nước trung ương và chính quyền các cấp.
        Theo hiến pháp mới thì mỗi cấp chính quyền có một cấp Ngân sách riêng đã làm cho NSNN có qua nhiều cấp và mỗi cấu chính quyền địa phương do nhện thức không đầy đủ vai trò tham gia với chính quyền trung ương về quản lý NSNN, nhiều nơi đã coi Ngân sách của cấp mình là một cấp độc lập tách khỏi sự quản lý tập trung thống nhất của trung ương dẫn đến NSNN bị chia cắt vồ làm yếu đi khả năng kiểm soát chi tiêu của Nhà nước, tính địa phương cục bộ náy sinh gây nên sự tùy tiện trong việc đề ra một số chế độ chính sách thu, chi riêng. Vì vậy cơ chế phân cấp hiên nay đang tạo ra sự không công tòng rất lớn giữa các địa phương, nhưng chính quyền trung ương không điều hòa được đó là tình trạng một số địa phương có bội thu (do điều kiện tự nhiên ưu đãi) được ưu tiền rộng rãi, hơn, thì nhiều địa phương khác nguồn thu không đủ để chi tiêu cho các nhu cầu thiết yếu nhất được phân cấp. Tình trạng NSNN nói chung luôn luôn bội chi và Ngân sách một số địa phương lại bội thu do cơ chế phân cấp không đươc điều chỉnh kịp thời đã gây rất nhiều khó khăn vướrg mắc trong quản lý NSNN. Đồng thời việc phân cấp quản lý Ngân sách cho huyên xã chưa phù hợp với trình độ cán bộ và tổ chức bộ máy đã phát sinh nhiều lúng túng tiêu cực trong tạo nguồn và sử dụng Ngân sách tạo thệm gánh nặng cho NSNN. Như vậy vấn đề phân cấp Ngân sách không thể hiểu theo nghĩa đen là phân chia quyền lợi về thu chi NSNN giữa chính quyền trung ương và chính quyền địa phương; cũng khôi thể hiểu là sợ cắt khúc Ngân sách thành những quỹ tiền tệ độc lập trực thuộc trung ương và trực thuộc các địa phương. Mà chúng ta càn phải có nhện thức khác về phân cấp cho phù hợp với cơ chế mới, phù hợp với sự phát triển của liên kinh tế xã hội.


Đọc thêm tại: