Từ cơ chế kế hoạch hóa tập trung cao độ, Nhà nước trực tiếp can thiệp vào mọi mặt của đòi sống kinh tế-xã hội bằng các mệnh lệnh hành chính, các Cong cụ kinh tế trở thành các phương tiền để thực thi các mệnh lệnh đó bất chấp sự vận động của các quy luật kinh tế, phá vỡ những sợi dây quan hệ kinh tế hữu cơ và triệt tiều các động lực phát triển kinh tế.
Nay nền kinh tế nước ta chuyển sang cơ chế kinh tế thị trường nhiều thành phần có sự quản lý của Nhà nước đã tạo ra các cơ hội và tiền đề để xóa bỏ hình thức quản lý trực tiếp theo các chỉ tiêu pháp lệnh, thay vào đó Nhà nước sử dụng các công cụ kinh tế để điều tiết và quản lý nền kinh tế bằng pháp luật.
Công cụ tiền tệ-tín dụng Ngân hàng là một trong những công cụ trong yếu để điều chỉnh vĩ mô nền kinh tế-xã hội.
Các nhà kinh tế và học giả phương Tây đã quan niệm và thừa nhận tiền tệ như là một sản phẩm kỳ diệu trong số những phát minh kỳ diệu của nhân loại, đóng vai trò như người mở đầu, người năng đỡ, người điều chỉnh, người tham gia và người quyết định đối với mọi quá trình sản xuất.
Kinh tế thị trường có đặc trưng cơ bản là tiền tế được sử dụng như một trong hai công cụ tác động có hiệu lực nhất đến hâu hết các hoạt động kinh tế và điều chỉnh các mặt kinh tế – xã hội, đảm nhiệm thực thi các mối quan hệ kinh tế thông qua hệ thống thị trường: thị trường hàng hóa, thị trường sức lao động, thị trường tiền tệ, thị trường vốn…
Chính từ đặc trưng này mà hầu hết các quốc gia thực hiện cơ chế kinh tế thị trường đã sử dụng tiền tệ-tín dụng để can thiệp vào các hoạt động kinh tế, quản lý và hướng dẫn các hoạt động đó theo một chính sách nhất định. Bởi vi, tiền tế vừa phản ánh và tác động điều chỉnh kinh tế vừa chi phối thị trường. Đồng thời, thị trường lại phản ánh sự thích nghi của tiền tệ trong nền kinh tế.
Khác với cơ chế kế hoạch hóa tập trung, vai trò của tiền tệ bị bó hẹp, mối quan hệ tiền tệ, tín dụng luôn luôn được đặt trong khung của các kế hoạch mang tính pháp lệnh. Do đó, tiền tệ trở nền phụ thuộc và mờ nhạt so với các công cụ kế hoạch và giá cả gân như là phương tiện thụ động tham gia quá trình phân phối tổng sản phẩm xã hội.
Đọc thêm tại:
