Bốn vấn đề nan giải mang tính toàn cầu

10:00    

        Sự thích nghi với xu thế xã hội hóa trong giai đoạn mới của hệ thống quan hệ sản xuất và hệ thống chính trị tư sản đá không xóa bỏ màu thuẫn cơ bản của chủ nghĩa tư bản (giữa xã hội hóa với chế độ sở hữu và chính trị tư sản). Trái lại, đang thúc đẩy sự chín muồi của mâu thuẫn ấy. Đường giới hạn của chủ nghĩa tư bản đã lộ rõ, thể hiện tập trung ở bốn vấn đề nan giải mang tính toàn cầu:
         Vấn đề nan giải thứ nhất: mâu thuẫn giữa tăng trưởng kinh tế và bất công xã hội. Xu hướng phân hóa cao độ. Nhìn chung trong các nước phát triển, 5 – 7% dân số giàu chiếm 60 – 80% của cải xã hội. Nhìn toàn cầu, nước giàu có 16% dân số thế giới nhưng chiêm 72% tổng số của cải thế giới (nhưng trong các nước giàu, có nhiều người nghệo không được hưởng kết quả tăng trưởng mấy). Trong khi đó, ở các nước đang phát triển có hơn 700 triệu người thất nghiệp, 40 nước thuộc “thế giới thứ ba” đang lâm nguy. Cơ cấu đội quân thất nghiệp mỏ rộng đến cả kỹ sư, nhà giáo, giám đốc.
Trong xu hướng phân hóa cao độ của xả hội tư bản hiện đại, người ta đả thấy dần dần hình thành và phát triển tầng lớp trung lưu như là tín hiệu về nhứng biến đổi cơ cấu xã hội tương lai.
       Vấn đế nan giải thứ hai: Sự tha hóa xã hội và cá nhân tiếp tục tăng lên. Hiện nay không chỉ tha hóa ở người nghèo mà cả ở người giàu có. Bên cạnh đó, hiện tượng khủng hoảng gia đình và tâm lý xá hội đang phát triển. Như vậy, chủ nghĩa tư bản có thể đem lại đời sống vật chất cao cho một số người giàu, nhưng nó không thể đem lại đời sống tinh thần tốt đẹp cho xả hội.

tính toàn cầu

        Vấn đề nan giải thứ ba: Tình trạng tàn phá môi trường sống và tài nguyên vẫn tiếp diễn.
Nền kinh tế thị trường với sở hữu tư bản không giải quyết được môi trường, nghĩa là không giải quyết được mối quan hệ giữa con người với thiện nhiện. Vì sao? Để giải đáp câu hỏi này, các nhà khoa học đã nghiên cứu đến tính nhân văn, nền tảng đạo đức của chế độ sở hữu và chế độ chính trị tư bản. Từ đó thấy rằng vấn đê môi trường không thể tách rời các vấn đề xã hội – chính trị.
        Vấn đề nan giải thứ tư: Sự bóc lột về kinh tế, áp bức về chính trị đối với các dân tộc nhỏ yếu. Sự phát triển các quan hệ quốc tế sau khi kết thúc quan hệ đối đâu Mỹ – Xô đã làm sụp đổ ảo tưởng của nhiều người. Hiện nay các cường quốc và các tập đoàn đang ráo riết thực hiện mục tiêu bá quyền khu vực và thế giới bằng cách sử dụng tổng hợp biện pháp kinh tế với biện pháp bạo lực đối với các dân tộc mong muốn hòa bình, ổn định và phát triển. Sự thay đổi chiến lược của các cường quốc sau chiến tranh lạnh thực chất chỉ là thay đổi hình thức thực hiện các mục tiêu cũ mà thôi.
        Tóm lại, sự phân tích ba đặc trưng cơ bản của kinh tế thị trường chỉ rõ rằng nền kinh tế thị trường của nước nào cũng chỉ hình thành và phát triển trong ba mối quan hệ cơ bản ấy. Chúng phát triển tương hợp với nhau và làm điều kiện cho nhau. Sự phát triển tổng hợp như thế trong từng giai đoạn sẽ thể hiện rõ về trình độ phát triển cũng như tính chất (định hướng) của kinh tế thị trường trong giai đoạn ấy.
        Trên cơ sở nhận thức ấy, mới có thể tìm hiểu các mô hình kinh tế thị trường ở một nước hay một số nước gàn giống nhau, tìm hiểu xu hướng đổi mới mô hình như mô hình kinh tế thị trường hỗn hợp (Nhật, Pháp…) hay mô hình kỉnh tế thị trường – xả hội (Đức, Thụy điển…).