Các doanh nghiệp Nhà nước trong cơ chế thị trường

        Các Bộ (ở Trung ương) các sở (ở địa phương), thực hiện chức năng hành chính, tác động một cách có tổ chức và điều chỉnh các qúa trình kinh tế – xã hội với tư cách là người thực hiện quýền lực Nhà nước, bằng luật pháp, nhất thiết không chỉ huy trực tiếp, can thiệp vào điều hành tác nghiệp của các doanh nghiệp.
– Trong bộ máy Chính phủ của ta, có thể phân ra thành 2 loại Bộ: loại Bộ quản lý tổng hợp, như tài chính, kế hoạch, ngân hàng Nhà nước v.v.„ và loại Bộ quản lý ngành kinh tế kỹ thuật, như nàng lượng, xãy dựng, giao thông vận tải bưu điện v.v…
         Ở đây không bàn về mối quan hê phối hợp giữa các loại bộ, giữa bộ với ngành, chỉ đặt lại để khẳng định một nội dung có tính nguyên tắc trong quản lý Nhà nước là, với các bộ quản lý ngành, những vấn đề thuộc thẩm quýên quản lý Nhà nước của Bộ đó thì các bộ khác và ƯBND các cấp có nhiêm vụ chấp hành.
Cần chấm dứt tình trạng các ngành, các địa phương chỉ quan tâm và chấp hành các văn bản pháp quy của Chủ tịch HĐBT, coi thường, vô hiệu hóa việc thực hiện các vãn bản pháp quy thuộc trách nhiệm quản lý Nhà nước của các Bộ.
– Nền kinh tế hoạt động theo cơ chế thị trường trong một thể thống nhất, không bị chia cắt, phân biệt theo thành phần kinh tế, theo địa giới hành chính, trung ương hay địa phương.

doanh nghiệp Nhà nước

         Tuy vậy, loại trừ những vấn đề chỉ thuộc quyền của Nhà nước Trung ương xuất hiên sự cân thiết phải phân cấp quản lý kinh tế trong bộ máy Nhà nước giữa chính quyền trung ương và chính quyền địa phương, nhất là ở cấp tỉnh, thành phố.
        Sự phân cấp này hoàn toàn không mang ý nghĩa là chia sẻ quyền lực Nhà nước hoặc thành ra các Nhà nước địa phương trong một Nhà nước đơn nhất mà thể hiện sự dân chủ hóa, giảm bớt quan liêu, nâng cao hiệu lực của bộ máy Nhà nước trên một cơ sò thống nhất: pháp luật của Nhà nước, cơ cấu kinh tế, cơ chế quản lý của Nhà nước.
Một khuynh hướng sai lệch xãy ra khá phổ biến trong cơ chế kế hoạch hóa tập trung và hiên nay vẫn chưa được khắc phục là từ phân cấp quản lý kinh tế, muốn “khép kín” về kinh tế địa phương và đi theo nó là hình thành, các tổ chức làm kinh tế địa phương để xây đựng Ngân sách địa phương (Về phân cấp quản lý NSNN có một nội dung riêng và được nghiên cứu theo một phần đề tài này). Chính quyền địa phương đã buông lỏng chức năng quản lý hành chính Nhà nước.
– Thực hiện chức năng quản lý Nhà nước, Nhà nước vẫn cần nắm một số doanh nghiệp thuộc những lĩnh vực trọng yếu cửa nên kinh tế (như về công nghiệp quốc phòng do tính chất cơ mật quốc gia, Nhà nước phải nắm toàn bộ) và một số doanh nghiệp do phải đàu tư lớn, chậm sinh lời, thậm chí bị lỗ nhưng lại không thể thiếu đối với quốc gia. Tất nhiên số doanh nghiệp Nhà nước này được giới hạn chặt chẽ và mọi hoạt động, từ việc đãng ký SXKD, nhãn hiệu, chủng loại và chất lượng sản phẩm, vốn, điều lệ v.v… kể cả việc xét xử khi phạm pháp đến tuân thủ theo pháp luật Nhà nước.
        Các doanh nghiệp Nhà nước trong cớ chế thị trường hoạt động bình đẳng trước pháp luật như các doanh nghiệp của mọi thành phần kinh tế khác.
Tránh thiên hướng đòi hỏi sự ưu đãi của Nhà nước, trước đây là tài trợ “dâu ra” nay là “tài trợ đâu vào” thông qua các biện pháp tài chính, tín dụng, lãi suất.
– Hoạt động hành pháp trong điều kiện của nên kinh tế thị trường là phải bảo đảm tính liên tục của liên hành chính quốc gia, bảo đảm sự hoạt động liên tục của các doanh nghiệp thuộc các thành phần kinh tế.