Những đặc điểm của kinh tế thị trường (chủ yếu so với kinh tế kế hoạch)

10:00    

        Nói một cách tổng quát, kinh tế thị trường là nền kinh tế đối lập với kinh tế hiện vật (tự cung,tự cấp) bởi đặc trưng cơ bản là tính giao lưu, trao đổi, là giai đoạn cao, hoàn thiện của kinh tế hàng hóa. Đó là nền kinh tế tổ chức theo nguyên tắc lấy thị trường, quan hệ thị trường làm nền tảng, trong đó giảm đến mức tối thiểu số lượng các quyết định kinh tế được thông qua bằng phương pháp chính trị.
Những điểm khác biệt của kinh tế thị trường so với kinh tể kế hoạch:
– Sở hữu: Trong kinh tế kế hoạch, sở hữu công hữu, còn kinh tế thị trường thì sở hữu tư nhân giữ vai trò chủ đạo. Hai trụ cột của kinh tế thị trường là luật công ty và luật sở hữu, ở đây có sự phân định rõ làng quyền sỏ hữu, sử dụng. Xu hướng nổi bật hiện nay là qúa trình phi độc quyền sở hữu, tạo ra nhiêu chủ sở hữu thông qua chế độ cổ phần, các hình thức khác.

kinh tế thị trường

 – Cơ sở và phương pháp quản lý, phối hợp các bộ phận của nên kinh tế. Trong kinh tế tập trung, điêu tiết kế hoạch là chính, thông qua kế hoạch khối lượng, pháp lệnh với giá cả bao cấp. Còn kinh tế thị trường, việc phối hợp, liên kết được thực hiên chủ yếu thông qua hệ thống tiên tệ, nói chính xác, là chính sách lãi suất và cơ chế lãi suất. Theo F. Fôn-kha-ích, đối với kinh tế thị trường, nguồn gốc của mọi vấn đề trong sự dao động của lãi suất thị trường 90 với lãi suất tự nhiên do thực hiện chính sách bành chướng tín dụng của ngân hàng.
– Kinh tế kế hoạch là nên kinh tế đóng, kinh tế thị trường là cơ chế mở, vì vậy luật lệ (đặc biệt luật kinh tế, thuế) các nước có những nét chung, gần gũi nhất.
– Cơ chế giá, một bên là cỡ chế tập trung, bên kia (cơ chế thị trường) giá hình thành trên cơ sở qui luật giá trị mà trực tiếp là quan hê cung cầu.
       Trong cơ chế kế hoạch, ưu tiên cao nhất là hoàn thành kế hoạch pháp lệnh, vì vậy vốn được phân bố khá đông đều, bình quân, chứ không phải phân bố hiệu quả dưới góc độ tận dụng nguồn ít ỏi với hiệu qủa cao nhất như kinh tế thị trường. Cơ chế phân bố vốn một bên là cơ chế tập trung, chủ quan và do UBKHNN đảm nhiệm, còn bên kia thông qua thị trường tài chính, vốn trên cơ sô doanh lợi. Trong kinh tế thị trường ưu tiên số một là hiệu qủa kinh tế


Đọc thêm tại: